کیلومترشمار یکی از بخش‌های مهم خودرو است که میزان مسافت پیموده شده را نشان می دهد. این ابزار نه تنها برای راننده اهمیت دارد، بلکه در محاسبه مصرف سوخت، زمان بندی سرویس های دوره ای و حتی تعیین ارزش خودرو هنگام فروش نیز نقش حیاتی ایفا می‌کند. از کار افتادن کیلومترشمار، ممکن است مشکلاتی در برنامه ریزی نگهداری خودرو ایجاد کند. از کار افتادن این بخش می تواند به دلایل مختلفی مانند خرابی سنسورها، مشکلات الکتریکی یا حتی نقص در واحد کنترل مرکزی خودرو (ECU) باشد. ما در درایوتک، به بررسی مهم ترین دلایل از کار افتادن کیلومترشمار و راهکارهای رفع این مشکل می‌پردازیم.
حتما بخونی:) علت کم آوردن ماشین در سربالایی و نحوه رفع آن
۱. خرابی سنسور سرعت (VSS) و تأثیر آن بر عملکرد کیلومترشمار
یکی از مهم‌ترین دلایل از کار افتادن کیلومترشمار، خرابی سنسور سرعت (Vehicle Speed Sensor یا VSS) است. این سنسور اطلاعات مربوط به سرعت خودرو را به ECU ارسال می‌کند. در صورت خرابی این قطعه، ممکن است علاوه بر کیلومترشمار، سرعت‌سنج نیز از کار بیفتد. از نشانه‌های رایج خرابی سنسور سرعت می‌توان به روشن شدن چراغ چک موتور، مشکل در تعویض دنده در خودروهای اتوماتیک، عدم عملکرد صحیح کروز کنترل و گاهی افزایش مصرف سوخت اشاره کرد. برای رفع این مشکل، ابتدا باید خودرو را به دستگاه دیاگ متصل کرده و کدهای خطا را بررسی کرد. در صورت تأیید خرابی سنسور، تعویض آن ضروری است. خوشبختانه، این قطعه معمولاً هزینه زیادی ندارد و تعویض آن در اکثر خودروها کار نسبتاً ساده ای است.
۲. مشکل در ECU (کامپیوتر مرکزی خودرو) و تأثیر آن بر کیلومترشمار
واحد کنترل الکترونیکی خودرو (ECU) وظیفه پردازش اطلاعات مختلف خودرو از جمله داده‌های مربوط به سرعت را بر عهده دارد. اگر ECU دچار نقص یا خرابی شود، ممکن است این داده‌ها به درستی پردازش نشده و در نتیجه باعث از کار افتادن کیلومترشمار شود. در برخی موارد، خرابی ECU می‌تواند باعث بروز مشکلات دیگری مانند روشن نشدن خودرو، افزایش مصرف سوخت، اختلال در عملکرد گیربکس و حتی کاهش قدرت موتور شود. برای بررسی سلامت ECU، استفاده از دستگاه دیاگ ضروری است. اگر مشکل نرم‌افزاری باشد، می‌توان با به‌روزرسانی یا ریست کردن ECU آن را برطرف کرد. اما اگر نقص سخت‌افزاری در ECU وجود داشته باشد، ممکن است نیاز به تعمیر یا حتی تعویض این قطعه باشد که هزینه بالاتری خواهد داشت.
۳. قطع شدن یا خرابی سیم کشی و فیوزهای مرتبط با کیلومترشمار
یکی دیگر از دلایل رایج از کار افتادن کیلومترشمار، خرابی در سیم کشی یا سوختن فیوزهای مرتبط است. سیم های متصل به سنسور سرعت، ECU و صفحه کیلومتر ممکن است به مرور زمان بر اثر رطوبت، گرما، ضربه یا اتصالی دچار قطعی شوند. در برخی موارد، تنها یک اتصال ضعیف یا قطع شدن یک سیم کوچک می تواند عملکرد کیلومترشمار را مختل کند. همچنین، سوختن فیوزهای مربوط به سیستم کیلومترشمار یا صفحه نمایش آن می تواند باعث توقف نمایش اطلاعات شود. برای عیب یابی، ابتدا باید جعبه فیوز بررسی شده و در صورت مشاهده فیوز سوخته، آن را با فیوزی با همان آمپر جایگزین کرد. اگر مشکل از سیم‌کشی باشد، نیاز به بررسی دقیق توسط یک برق کار خودرو است تا سیم های معیوب تعمیر یا تعویض شوند.
۴. فرسودگی چرخ دنده‌های داخلی کیلومترشمار در مدل‌های مکانیکی
در خودروهای قدیمی که از کیلومترشمار مکانیکی استفاده می‌کنند، خرابی چرخ دنده‌های داخلی یکی از دلایل اصلی از کار افتادن کیلومترشمار است. این چرخ‌دنده‌ها معمولاً از جنس پلاستیک هستند و پس از سال‌ها استفاده، ممکن است فرسوده یا شکسته شوند. در چنین شرایطی، سرعت‌سنج همچنان کار می‌کند اما کیلومترشمار از حرکت می‌ایستد. این مشکل به‌طور مستقیم به بخش مکانیکی کیلومترشمار مربوط می‌شود و برای رفع آن باید مجموعه چرخ دنده‌ها باز شده و قطعات آسیب‌دیده تعویض شوند. این کار معمولاً نیاز به تخصص دارد و بهتر است توسط یک تعمیرکار مجرب انجام شود.
حتما بخونی :) لیست خودروهای چینی با زنجیرتایم
۵. خرابی نمایشگر دیجیتال در خودروهای مدرن
در بسیاری از خودروهای جدید، کیلومترشمار به صورت دیجیتال طراحی شده است. در این سیستم‌ها، اطلاعات از طریق یک نمایشگر الکترونیکی نشان داده می‌شود که ممکن است به دلایل مختلف دچار نقص شود. مشکلاتی مانند افت ولتاژ باتری، خرابی پیکسل‌های صفحه نمایش یا ایراد در مدارهای الکترونیکی می‌توانند باعث شوند که کیلومترشمار اطلاعات را به‌درستی نمایش ندهد. در برخی موارد، ممکن است نور نمایشگر کم شده باشد و به نظر برسد که کیلومترشمار کار نمی کند، درحالی‌که تنها مشکل از نور پس زمینه نمایشگر است. برای رفع این مشکل، ابتدا باتری خودرو و اتصالات الکتریکی بررسی شود و در صورت نیاز، نمایشگر دیجیتال تعویض گردد.
کلام آخر
از کار افتادن کیلومترشمار می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی باشد که شامل خرابی سنسور سرعت، مشکلات ECU، قطعی سیم‌کشی، سوختن فیوزها، خرابی چرخ‌دنده‌های مکانیکی و مشکلات نمایشگر دیجیتال می‌شود. برای عیب‌یابی صحیح، ابتدا باید مشخص کرد که آیا فقط کیلومترشمار از کار افتاده یا سرعت‌سنج نیز دچار مشکل شده است. در بسیاری از موارد، استفاده از دستگاه دیاگ و بررسی سیم‌کشی می‌تواند به تشخیص سریع‌تر مشکل کمک کند. درنهایت، برای رفع این ایراد، بسته به علت اصلی، ممکن است نیاز به تعویض سنسور، تعمیر ECU، اصلاح سیم‌کشی یا حتی تعویض نمایشگر دیجیتال باشد. با توجه به اهمیت کیلومترشمار در نگهداری و ارزش‌گذاری خودرو، در صورت بروز مشکل بهتر است سریعاً اقدام به تعمیر آن کنید.
